استاد آل مرتضی در ادامه تفسیر طرح رضوان به شرح و تبیین آیات سوره انبیاء در ارتباط با ماه مبارک و فضایل آن پرداختند. ایشان ضمن اشاره به خطبه پیامبراکرم(صلی الله علیه وآله) مباحث خود را به شرح ذیل ادامه دادند:
پیامبر (ص) در فضیلت ماه رمضان فرمودند: أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَيْكُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَكَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ ، شَهْرٌ هُوَ عِنْدَ اللَّهِ أَفْضَلُ الشُّهُورِ ، وَ أَيَّامُهُ أَفْضَلُ الْأَيَّامِ ، وَ لَيَالِيهِ أَفْضَلُ اللَّيَالِي ، وَ سَاعَاتُهُ أَفْضَلُ السَّاعَات…
آری چگونه در این ماه اهداف بزرگ برای خودمان ترسیم کنیم و چگونه نیل به این اهداف تحقق میابد؟
باید ظرف و سعه وجودیمان را گسترش دهیم در کنار هرظرف مظروفی هست که درون آن قرار می گیرد و باید برای کسب آنچه در ظرف قرار میگیرد تلاش و هزینه کرد.ظرف ماه رمضان عظیم است. ماه مبارک رمضان ظرف نزول قرآن است که نشان دهنده قابلیت و اهمیت این ظرف است پس باید بین ظرف و مظروف اصل تناسب رعایت شود. در حقیقت ما نباید به تلاوت صرف بسنده کنیم چون تلاوت مقدمه است و باید تلاش خود را بالا برده و از مرحله تلاوت پیش تر رویم و به نور و علم عمیق قرآن برسیم.
شان و فضیلت‌های ماه مبارک رمضان ذاتی و واسطه‌ای است. بر این اساس ماه رمضان به صورت صریح در قرآن ذکر شده است. شانهای ماه رمضان: 1. شهر رمضان با ترکیب اضافی و وصفی(شهر الله) بیان شده است. 2. شأن زمانی دارد.《افضل الشهور》 است و طول تاریخ در همه ادیان، زمانی مقدس است. 3. شأن حقیقت وجودی و نفس الامری و عینی دارد و مانند یک مقام مشخص، شخصیتی دارد و مانند قرآن شفاعت و شکایت می کند. (قَدْ أَقْبَلَ إِلَيْكُمْ) رمضان به سوی ما می آید وما باید آمادگی پذیرش آن را در خود ایجاد کنیم
ویژگی‌های ماه مبارک رمضان:
۱. ماه نزول قرآن
2. تعیین سرنوشت‌ها
3. مهمانی و ضیافت الهی
۴. وقوع شب قدر
۵. نزول ملائکه و روح
6. سرشار از مائده‌های آسمانی و غذاهای معنوی
در دعای 《یا علی یا عظیم》 میخوانیم: وَ هَذَا شَهْرٌ عَظَّمْتَهُ وَ كَرَّمْتَهُ وَ شَرَّفْتَهُ وَ فَضَّلْتَهُ عَلَى الشُّهُور: و اين ماهی است که خداوند مقامش را عظيم وآن رابر سایر ماه ها كرامت و شرافت و فضيلتش داده است.
حفظ حرمت رمضان و افزایش شرح صدر با ورع وتقوا ودوری از گناه:
پیامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) می فرماید:《 أفضل الأعمال في هذا الشهر الورع عن محارم الله عزّ وجلّ》برترین عمل در ماه مبارک رمضان این است که انسان در این ماه گناه نکند و از حرام‌های الهی پرهیز کند.
روزه داری راهی برای رسیدن به خداست. برای درک بهتر ماه مبارک رمضان باید مراقب زبان و چشم و گوش بودتا آلوده به گناه نشود و به تدریج اجتناب از گناه آدمی را به جایی برساند که ظرف وجودش بزرگ و ارتقاء یابد. روزه قادر است به آدمی نفس مطمئنه ببخشد و او را به مقامات والای عرفانی و روحانی صعود دهد تا در روز عید فطر نظاره‌گر حکومت خدا بر دل خویش باشد (انقطاع عن الناس و انقطاع الی الله )
آیات 19 و 20 انبیاء
وَلَهُ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَنْ عِنْدَهُ لَا يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِهِ وَلَا يَسْتَحْسِرُونَ
يُسَبِّحُونَ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ لَا يَفْتُرُونَ
عالم هستى ، بى هدف نيست ، نه شـوخـى و بـازيـچه است و نه لهو و سرگرمى ، بلكه داراى هدف تكاملى حساب شده اى است براى انسانها.
آنچه که در آسمانها و زمين است از آن خداوندبوده
و فرشتگان كه در محضر قرب او هستند هيچگاه از پرستش او تكبر ندارند و هرگز خسته نمى شوند
دائمـا شـب و روز تـسـبـيـح مـى گـويـنـد و كـمترين ضعف و سستى به خود راه نمى دهند.
خداوند متعال نيازى به طاعت و عبادت اين فرشتگان ندارد، پس اگر دستور ايمان و عمل صالح و بندگى و عبوديت به انسان داده ، سود و فايده اش متوجه خودشان است. چون انسان باید باعبادت واطاعت آنچنان ظرف و سعه وجودی خود را گسترش دهد که بهره وحظ کافی را ببرد.
در حقیقت در کنار هر ظرف مظروفی هست که درون آن قرار می گیرد و باید برای کسب آنچه در ظرف قرار میگیرد تلاش و هزینه کرد.ظرف ماه مبارک رمضان عظیم است. ماه مبارک رمضان ظرف نزول قرآن است که نشان دهنده قابلیت و اهمیت این ظرف است پس باید بین ظرف و مظروف اصل تناسب رعایت شود.
در حقیقت ما نباید به تلاوت صرف بسنده کنیم چون تلاوت مقدمه است و باید تلاش خود را بالا برده و از مرحله تلاوت پیش تر رویم و به نور و علم عمیق قرآن برسیم.
کسانی که به مقام عندیت و عنداللهی رسیده‌اند هرگز از بندگی خدا سر باز نمی‌زنند و اهل استکبار نیستند و در عبادت و پرستش نیز دچار خستگی و واماندگی نمی‌شوند.
شایان ذکر است خداوند به عبادت ما نیاز ندارد اما بر اعمال ما ناظر است و ما در محضر او هستیم پس باید ادب حضور را رعایت کنیم.چنانچه قرآن کریم می‌فرماید: «وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ»
موسسه نورالیقین
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی