وَقَاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ الَّذِينَ يُقَاتِلُونَكُمْ وَلَا تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ
و در راه خدا با كسانى كه با شما مى جنگند بجنگيد ولى از اندازه درنگذريد زيرا خداوند تجاوزكاران را دوست نمى دارد
- تفسیر و مفاهیم
- اعراب و موضوع آیات
- نکات تجویدی
موضوع: قتال در منطق اسلام
با توجه به اینکه دین اسلام، دین رأفت و مهربانی است، هدف از حکم قتال در منطق اسلام چیست؟
جنگ در منطق اسلام، هرگز به خاطر انتقام جویى، یا جاه طلبى، یا کشورگشایى و یا به دست آوردن غنائم، و اشغال سرزمین‌هاى دیگران نیست.
اسلام همه اینها را محکوم مى‌کند و مى‌گوید: سلاح به دست گرفتن و به جهاد پرداختن فقط باید در راه خدا، و براى گسترش قوانین الهى، بسط توحید، عدالت، دفاع از حق، و ریشه‌کن ساختن ظلم و فساد و تباهى باشد.
همین نکته است که جنگ‌هاى اسلامى را از تمام جنگ‌هایى که در جهان روى مى‌دهد جدا مى‌سازد و نیز همین هدف، در تمام ابعاد جنگ اثر مى‌گذارد و کمیت و کیفیت جنگ، نوع سلاح، چگونگى رفتار با اسیران، را به رنگِ فى سبیل اللّه در مى‌آورد.
هرگز غیر نظامیان (مخصوصاً زنان و کودکان) نباید مورد تهاجم واقع شوند زیرا آنها به مقاتله بر نخاسته‌اند، بنابراین مصونیت دارند.
سپس به رعایت عدالت، حتى در میدان جنگ و در برابر دشمنان توصیه کرده مى‌فرماید: از حدّ تجاوز نکنید «وَ لا تَعْتَدُوا».
چرا که خداوند، تجاوزکاران را دوست نمى‌دارد «إِنَّ اللّهَ لا یُحِبُّ الْمُعْتَدینَ».
آرى، هنگامى که جنگ براى خدا و در راه خدا باشد، هیچگونه تعدى و تجاوز، نباید در آن باشد و درست به همین دلیل است که در جنگ‌هاى اسلامى ـ بر خلاف جنگ‌هاى عصر ما ـ رعایت اصول اخلاقى فراوانى توصیه شده است، مثلاً افرادى که سلاح بر زمین بگذارند، و کسانى که توانایى جنگ را از دست داده‌اند، یا اصولاً قدرت بر جنگ ندارند، همچون مجروحان، پیر مردان، زنان و کودکان نباید مورد تعدى قرار گیرند، باغستان‌ها، گیاهان و زراعت‌ها را نباید از بین ببرند، و از مواد سمّى براى زهرآلود کردن آب‌هاى آشامیدنى دشمن (جنگ شیمیایى و میکروبى) نباید استفاده کنند.
مؤسسه نورالیقین
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
بدون دیدگاه