الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَعْرِفُونَهُ كَمَا يَعْرِفُونَ أَبْنَاءَهُمْ وَإِنَّ فَرِيقًا مِنْهُمْ لَيَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَهُمْ يَعْلَمُونَ
كسانى كه به ايشان كتاب [آسمانى] داده ايم همان گونه كه پسران خود را مى شناسند او [=محمد] را مى شناسند و مسلما گروهى از ايشان حقيقت را نهفته مى دارند و خودشان [هم] مى دانند
- تفسیر و مفاهیم
- اعراب و موضوع آیات
- نکات تجویدی
موضوع: ریشه کتمان و انکار حق
چرا علمای اهل کتاب باوجود شناخت ویژگی‌های پیامبر نبوت ایشان راکتمان کردند؟
در قرآن چندين مرتبه اين واقعيّت بازگو شده است كه اهل كتاب، به خاطر بشارت تورات و انجيل به ظهور و بعثت پيامبر اسلام، در انتظار او بودند و ويژگى‌هاى پيامبر چنان به آنها توضيح داده شده بود كه همچون فرزندان خويش به او شناخت پيدا كرده بودند. ولى با اين همه، گروهى از آنان حقيقت را كتمان مى‌كردند.[1]
کتمان آنان بر اثر تعصب جاهلي و هوا وهوسها بود.
اگرروحیه حقيقت طلبی نباشد علم به تنهایی کافی نیست يهود باآن شناخت عمیق از رسول خدا باز هم او را نپذیرفتند. «یعرفون…لیکتمون»
ريشه كتمان يا انكار حقِ شناخته شده، حبّ دنياست كه مانع تأثير عملي برخي از علوم است. نمونه آن درباره اصل توحيد و ربوبيت حقّ، برخورد آل فرعون با آيات روشن الهي است كه گواه حقانيت موساي كليم عليه السلام و وحي الهي بود: «وَجَحَدُوا بِهَا وَاسْتَيْقَنَتْهَا أَنْفُسُهُمْ ظُلْمًا وَعُلُوًّا».[2]
برخورد علماي اهل كتاب با پيامبر اسلام صلّي الله عليه وآله وسلّم از جهت كتمان حق يا انكار آن از همين قبيل است.
انكار حق با معرفت به آن، همانند بيماري كه داراي اسباب گونا‌گون است، گاهي بر اثر تعصب و زماني جهالت عملي، نظير بغي و حسد و مانند آن است و حبّ دنيا كه رأس هر خطيئه است جامع انتزاعي علل ياد شده است؛ ولي در هر موردي يكي از مصاديق آن جلوي پذيرش حقِ معلوم را مي‌گيرد. نموداري از اين مطلب قبلاً در تفسير آيه «…فَلَمَّا جَاءَهُمْ مَا عَرَفُوا كَفَرُوا بِهِ فَلَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الْكَافِرِينَ» ارائه شد.[3]
[1] . تفسير نور ،ج۱،ص۲۲۲
[2] . سوره نمل، آیه 27.
[3] . تفسير تسنیم، ج۷،ص۴۳۶.
مؤسسه نورالیقین
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
بدون دیدگاه