وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ وَيَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدًا وَمَا جَعَلْنَا الْقِبْلَةَ الَّتِي كُنْتَ عَلَيْهَا إِلَّا لِنَعْلَمَ مَنْ يَتَّبِعُ الرَّسُولَ مِمَّنْ يَنْقَلِبُ عَلَى عَقِبَيْهِ وَإِنْ كَانَتْ لَكَبِيرَةً إِلَّا عَلَى الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُضِيعَ إِيمَانَكُمْ إِنَّ اللَّهَ بِالنَّاسِ لَرَءُوفٌ رَحِيمٌ
و بدين گونه شما را امتى ميانه قرار داديم تا بر مردم گواه باشيد و پيامبر بر شما گواه باشد و قبله اى را كه [چندى] بر آن بودى مقرر نكرديم جز براى آنكه كسى را كه از پيامبر پيروى مى كند از آن كس كه از عقيده خود برمى گردد بازشناسيم هر چند [اين كار] جز بر كسانى كه خدا هدايت[شان] كرده سخت گران بود و خدا بر آن نبود كه ايمان شما را ضايع گرداند زيرا خدا [نسبت] به مردم دلسوز و مهربان است .
- تفسیر و مفاهیم
- اعراب و موضوع آیات
- نکات تجویدی
از دیدگاه مفسرینﺍﻣﺖ ﻭﺳﻂ به چه معناست؟ ﻭ ﮔﻮﺍﻫﺎﻥ بر مردم چه کسانی هستند؟
گروه اول: ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﻛﻠﻤﻪ (ﻭﺳﻂ) ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻱ ﭼﻴﺰﻳﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﻧﻪ ﺟﺰﻭ ﺁﻥ ﻃﺮﻑ ﺑﺎﺷﺪ، ﻧﻪ ﺟﺰﻭ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﻑ، ﻭ ﺍﻣﺖ ﺍﺳﻠﺎم ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺮﺩم- ﻳﻌﻨﻲ ﺍﻫﻞ ﻛﺘﺎﺏ ﻭ ﻣﺸﺮﻛﻴﻦ- ﻫﻤﻴﻦ ﻭﺿﻊ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ، ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﺩﺳﺘﻪ ﺍﺯ ﻣﺮﺩم- ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺸﺮﻛﻴﻦ ﻭ ﻭﺛﻨﻲ ﻫﺎ- ﺗﻨﻬﺎ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺟﺎﻧﺐ ﻣﺎﺩﻳﺖ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻪ، ﺟﺰ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺩﻧﻴﺎ ﻭ ﺍﺳﺘﻜﻤﺎﻝ ﺟﻨﺒﻪ ﻣﺎﺩﻳﺖ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻛﻤﺎﻝ ﺭﺳﺎﻧﺪﻥ ﻟﺬﺗﻬﺎ ﻭ ﺯﺧﺎﺭﻑ ﻭ ﺯﻳﻨﺖ ﺩﻧﻴﺎ ﭼﻴﺰ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻧﻤﻰﺧﻮﺍﻫﻨﺪ.
ﺑﻌﻀﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻣﺮﺩم ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﺼﺎﺭﻱ، ﺗﻨﻬﺎ ﺟﺎﻧﺐ ﺭﻭﺡ ﺭﺍ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ، ﺟﺰ ﺑﻪ ﺗﺮﻙ ﺩﻧﻴﺎ ﻭ ﺭﻫﺒﺎﻧﻴﺖ ﺩﻋﻮﺕ ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ.
ﻭ ﺍﻣﺎ ﺍﻣﺖ ﺍﺳﻠﺎم، ﺧﺪﺍ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﻣﺘﻲ ﻭﺳﻂ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ، ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﻳﻨﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ، ﻛﻪ ﻣﺘﺪﻳﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﻳﻦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻮﻱ ﺭﺍﻩ ﻭﺳﻂ ﻭ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ، ﺭﺍﻫﻲ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺍﻓﺮﺍﻁ ﺁﻥ ﻃﺮﻑ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻧﻪ ﺗﻔﺮﻳﻂ ﺍﻳﻨﻄﺮﻑ ﺭﺍ، ﺑﻠﻜﻪ ﺭﺍﻫﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ ﺭﺍ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ، ﻫﻢ ﺟﺎﻧﺐ ﺟﺴﻢ ﺭﺍ ﻭ ﻫﻢ ﺟﺎﻧﺐ ﺭﻭﺡ ﺭﺍ.
ﻭ ﭼﻮﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺖ، ﻭﺳﻂ ﻭ ﻋﺪﻝ ﺍﺳﺖ، ﻟﺬﺍ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ ﺍﻓﺮﺍﻁ ﻭ ﺗﻔﺮﻳﻂ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺳﻨﺠﺶ ﺷﻮﺩ، ﭘﺲ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﺮ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺮﺩم ﻫﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻫﺴﺖ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﺳﻠﺎم صلی الله علیه و آله و سلم ﻣﺜﻞ ﺍﻋﻠﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺖ ﺍﺳﺖ، ﻟﺬﺍ ﺍﻭ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﺮ ﺍﻣﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﻣﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻭ ﺑﺴﻨﺠﻨﺪ ﻭ ﺍﻭ ﻣﻴﺰﺍﻧﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺎﻝ ﺁﺣﺎﺩ ﻭ ﺗﻚ ﺗﻚ ﺍﻣﺖ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻭﺯﻥ می‌شود ﻭ ﺍﻣﺖ ﻣﻴﺰﺍﻧﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺎﻝ ﺳﺎﻳﺮ ﺍﻣﺖﻫﺎ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻭﺯﻥ می‌شود ﻭ ﺧﻠﺎﺻﻪ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ ﺍﻓﺮﺍﻁ ﻭ ﺗﻔﺮﻳﻂ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ، ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻣﺖ ﺍﺳﻠﺎم ﺑﺴﻨﺠﻨﺪ ﻭ به اﻓﺮﺍﻁ ﻭ ﺗﻔﺮﻳﻂ ﺧﻮﺩ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻮﻧﺪ.
گروه دوم: ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﺍﺯ ﻣﻔﺴﺮﻳﻦ ﺩﺭ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺁﻳﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﻭﻱ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺩﺭ ﺟﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺻﺤﻴﺢ ﻭ ﺩﻗﻴﻖ ﺍﺳﺖ، ﺍﻟﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﻟﻔﻆ ﺁﻳﻪ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ:
۱. وﺳﻂ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻣﺖ، ﻣﺼﺤﺢ ﺁﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺍﻣﺖ ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻭ ﻣﺮﺟﻊ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ ﺍﻓﺮﺍﻁ ﻭ ﺗﻔﺮﻳﻂ ﺑﺎﺷﺪ، ﻭﻟﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺼﺤﺢ ﺁﻥ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺮ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ ﺭﺍ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺑﻜﻨﺪ، ﭼﻮﻥ ﺧﻴﻠﻲ ﺭﻭﺷﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺗﻨﺎﺳﺒﻲ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﻭﺳﻂ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻭ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻮﺩﻥ ﻧﻴﺴﺖ.
۲. ﻋﻠﺎﻭﻩ ﺑﺮ این، ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺼﻮﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﻭﺟﻬﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺁﻥ ﻣﺘﻌﺮﺽ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺭﺳﻮﻝ ﺑﺮ ﺍﻣﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﺸﻮﺩ، ﭼﻮﻥ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻮﺩﻥ ﺭﺳﻮﻝ ﺑﺮ ﺍﻣﺖ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻮﺩﻥ ﻭ ﻭﺳﻂ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻣﺖ ﻧﻴﺴﺖ، ﺗﺎ ﻭﻗﺘﻲ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺧﺎﻃﺮﻧﺸﺎﻥ ﻛﺮﺩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻫﻢ به عنوان ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﺸﺎﻥ ﺳﺎﺯﺩ.
۳. ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﮕﺬﺭﻳﻢ ﺷﻬﺎﺩﺗﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻳﻪ ﺁﻣﺪﻩ، ﺧﻮﺩ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻗﺮﺁﻧﻲ ﺍﺳﺖ، ﻛﻪ ﻣﻨﺤﺼﺮﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺫﻛﺮ ﻧﺸﺪﻩ، ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭ ﻛﻠﺎم ﺧﺪﺍﻱ ﺳﺒﺤﺎﻥ ﻣﻜﺮﺭ ﻧﺎﻣﺶ ﺑﺮﺩﻩ ﺷﺪﻩ، ﻭ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩﻱ ﻛﻪ ﺫﻛﺮ ﺷﺪﻩ ﺑﺮ ﻣﻲﺁﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻌﻨﺎﻳﻲ ﻏﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﺩﺍﺭﺩ.
«ﻓَﻜَﻴْﻒَ ﺇِﺫﺍ ﺟِﺌْﻨﺎ ﻣِﻦْ ﻛُﻞِّ ﺃُﻣَّﺔٍ ﺑِﺸَﻬِﻴﺪٍ ﻭَ ﺟِﺌْﻨﺎ ﺑِﻚَ ﻋَﻠﻲ ﻫﺆُﻟﺎءِ ﺷَﻬِﻴﺪﺍً؛ ﭘﺲ ﭼﮕﻮﻧﻪﺍﻧﺪ ﻭﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺍﻣﺘﻲ ﺷﻬﻴﺪﻱ ﺑﻴﺎﻭﺭﻳﻢ ﻭ ﺗﻮ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﺮ ﺍﻳﻨﺎﻥ ﺑﻴﺎﻭﺭﻳﻢ»
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺁیه ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻣﻄﻠﻖ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺍﺯ ﻇﺎﻫﺮ ﻫﻤﻪ ﻣﻮﺍﺭﺩﺵ ﺑﺮ ﻣﻲﺁﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺯ ﺷﻬﺎﺩﺕ، ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺑﺮ ﺍﻋﻤﺎﻝ امت‌ها ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺭﺳﺎﻟﺖ ﺍﺳﺖ.
«ﻓَﻠَﻨَﺴْﺌَﻠَﻦَّ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﺃُﺭْﺳِﻞَ ﺇِﻟَﻴْﻬِﻢْ، ﻭَ ﻟَﻨَﺴْﺌَﻠَﻦَّ ﺍﻟْﻤُﺮْﺳَﻠِﻴﻦَ؛ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﻛﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﮔﺎﻥ ﺑﺴﻮﻳﺸﺎﻥ ﮔﺴﻴﻞ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﮔﺎﻥ ﭘﺮﺳﺶ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻛﺮﺩ»
ﭼﻮﻥ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺩﺭ ﺁﺧﺮﺕ ﻭ ﺩﺭ ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﺩ، ﻭﻟﻲ ﺗﺤﻤﻞ ﺍﻳﻦ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ.
ﻭ ﭘﺮ ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻮﺍﺱ ﻋﺎﺩﻱ ﻭ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺎ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻴﺰ ﻗﻮﺍﻱ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺣﻮﺍﺱ، ﺗﻨﻬﺎ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ می‌تواند ﺷﻜﻞ ﻇﺎﻫﺮﻱ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺭﺍ ﺑﺒﻴﻨﺪ ﻭ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻭ ﺑﺎﻃﻦ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻭ ﻣﻌﺎﻧﻲ ﻧﻔﺴﺎﻧﻲ ﺍﺯ ﻛﻔﺮ ﻭ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭ ﻓﻮﺯ ﻭ ﺧﺴﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﺎﻟﺄﺧﺮﻩ ﻫﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺣﺲ ﺁﺩﻣﻲ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺍﺳﺖ، ﻛﻪ ﺭﺍﻫﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﺭﻙ ﻭ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺁﻥ ﻧﻴﺴﺖ ﺍﺣﻮﺍﻟﻲ ﺩﺭﻭﻧﻲ ﺍﺳﺖ، ﻛﻪ ﻣﺪﺍﺭ ﺣﺴﺎﺏ ﻭ ﺟﺰﺍﻱ ﺭﺏﺍﻟﻌﺎﻟﻤﻴﻦ ﺩﺭ ﻗﻴﺎﻣﺖ ﻭ ﺭﻭﺯ ﺑﺮﻭﺯ ﺳﺮﻳﺮﻩﻫﺎ ﺑﺮ ﺁﻧﺴﺖ، ﭘﺲ ﺍﻳﻦ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﭼﻴﺰﻱ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﻙ ﻧﻤﻮﺩﻩ، ﻭ ﺑﺸﻤﺎﺭﺩ ﻭ ﺍﺯ انسان‌های ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺩﻫﺪ، ﺗﺎ ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﻪ انسان‌های ﻏﺎﻳﺐ، ﻣﮕﺮ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﺍﻣﺮ ﺍﻭ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺍﺳﺮﺍﺭ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭ ﻛﺸﻒ ﻛﻨﺪ، ﻛﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺮﺩﻱ ﺍﺯ ﺁﻳﻪ «ﻭَ ﻟﺎ ﻳَﻤْﻠِﻚُ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﻳَﺪْﻋُﻮﻥَ ﻣِﻦْ ﺩُﻭﻧِﻪِ ﺍﻟﺸَّﻔﺎﻋَﺔَ، ﺇِﻟَّﺎ ﻣَﻦْ ﺷَﻬِﺪَ ﺑِﺎﻟْﺤَﻖِّ ﻭَ ﻫُﻢْ ﻳَﻌْﻠَﻤُﻮﻥَ؛ ﺍﻳﻦ ﺧﺪﺍﻳﺎﻥ ﺩﺭﻭﻏﻴﻦ ﻛﻪ ﻣﺸﺮﻛﻴﻦ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﺧﺪﺍ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﻨﺪ، ﻣﺎﻟﻚ ﺷﻔﺎﻋﺖ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ، ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺎﻟﻚ ﺷﻔﺎﻋﺖ ﻛﺴﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﻖ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻫﻢ ﻋﻠﻢ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ» ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ می‌شود.
ﺧﻠﺎﺻﻪ ﻛﻠﺎم ﺍﻳﻦ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺁﻳﻪ، ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ به قول ﺁﻥ ﻣﻔﺴﺮ، ﺍﻣﺖ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺩﻳﻨﻲ ﻛﺎﻣﻞ ﻭ ﺟﺎﻣﻊ ﺣﻮﺍﺋﺞ ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ، ﭼﻮﻥ ﻋﻠﺎوه برﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﻌﻨﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﺧﻠﺎﻑ ﻇﺎﻫﺮ ﻛﻠﻤﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ، ﺧﻠﺎﻑ ﻇﺎﻫﺮ ﺁﻳﺎﺕ ﺷﺮﻳﻔﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ.
ﺑﻠﻜﻪ ﻋﺒﺎﺭﺗﺴﺖ ﺍﺯ ﺗﺤﻤﻞ- ﺩﻳﺪﻥ- ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺍﻋﻤﺎﻝ، ﻛﻪ ﻣﺮﺩم ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﺍﻧﺠﺎم ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ، ﭼﻪ ﺁﻥ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻪ ﺷﻘﺎﻭﺕ ﭼﻪ ﺭﺩ ﻭ ﭼﻪ ﻗﺒﻮﻝ، ﭼﻪ ﺍﻧﻘﻴﺎﺩ ﻭ ﭼﻪ ﺗﻤﺮﺩ ﻭ ﻣﻌﻠﻮم ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻘﺎم ﻛﺮﻳﻤﻲ ﺷأﻥ ﻫﻤﻪ ﺍﻣﺖ ﻧﻴﺴﺖ، ﭼﻮﻥ ﻛﺮﺍﻣﺖ ﺧﺎﺻﻪﺍﻳﺴﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭﻟﻴﺎء ﻃﺎﻫﺮﻳﻦ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ، ﻭ ﺍﻣﺎ ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﭘﺎﺋﻴﻦﺗﺮ ﺍﺯ ﺍﻭﻟﻴﺎء ﻛﻪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻋﺎﺩﻱ ﻭ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺩﺭ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﺍﺳﺖ، ﭼﻨﻴﻦ ﺷﻬﺎﺩﺗﻲ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ، ﺗﺎ ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺟﻠﻒ ﻭ ﺗﻮ ﺧﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭘﺎﺋﻴﻦﺗﺮ، فرعون‌های ﻃﺎﻏﻲ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺖ.[1]
به همين دليل در روايات مىخوانيم كه مراد از امت وسط، امامان معصوم هستند كه اولا به همه كارها علم دارند. چنانكه قرآن در سوره توبه آیه ۱۰۵مىفرمايد: «فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ» مراد از مؤمنانى كه اعمال مردم را مىبينند و به آن علم پيدا مىكنند مطابق روايات، امامان معصوم هستند.
ثانياً عدالت دارند. چنانكه خداوند در آيه ۳۳ احزاب «إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً» عصمت و عدالت آنان را تضمين کرده است.[2]
[1] .تفسیر المیزان ج۱ ص ۴۸۱ الی ۴۸۴
[2] . تفسیر نور ج ۱ ص ۲۲۰
مؤسسه نورالیقین
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
بدون دیدگاه