وَقَالُوا كُونُوا هُودًا أَوْ نَصَارَى تَهْتَدُوا قُلْ بَلْ مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ
و [اهل كتاب] گفتند يهودى يا مسيحى باشيد تا هدايت يابيد بگو نه بلكه [بر] آيين ابراهيم حقگرا [هستم] و وى از مشركان نبود
- تفسیر و مفاهیم
- اعراب و موضوع آیات
- نکات تجویدی
موضوع: انحصار طلبی و تعصب نژادی
چرا قرآن کریم راه هدایت را در پیروی از آیین خالص ابراهیم علیه‌السلام معرفی می‌کند، نه در پیروی از یهودیت یا نصرانیت موجود؟
یهود و نصارا هر يك دين تحريف شده خود را برحق دانسته و آن را تنها راه هدايت و نجات مي‌پنداشتند و ديگر اديان و ملل را مطلقاً بر باطل دانسته و پيروان آنها را تكفير مي‌كردند.
آنان براساس همين تعصب جاهلي، مسلمانان را به دين خود دعوت مي‌كردند، ازاين‌رو خداي سبحان به رسول اكرم صلّي الله عليه وآله وسلّم فرمود: بگو ما، به طور مطلق به بطلان يهوديت و مسيحيت حكم نمي‌كنيم و تنها آن گروه از اهل كتاب را كه به كتاب آسماني اصيل و غيرمحرّف عمل نكنند بر باطل مي‌دانيم؛ ليكن به هيچ يك از يهوديت و مسيحيت نمي‌گرويم، بلكه دين و ملت حضرت ابراهيم عليه السلام را كه فطري و منزه از شرك و گرايش به باطل است پذيرفته و تابع آن خواهيم بود و شما را نيز به آن دعوت مي‌كنيم.
اين بيان اشاره است به اينكه هيچ يك از يهوديت و مسيحيت محرّف بر ملت ابراهيم نيست، چنان‌كه تأكيد بر نزاهت حضرت ابراهيم عليه السلام از شرك، براي ابطال يهوديت و مسيحيت شرك‌آلود است.
يهوديان مي‌گويند: نصارا و مسلمانان مطلقاً بر باطل‌اند و مسيحيان مي‌گويند: يهوديان و مسلمانان مطلقاً حتي اگر به كتاب آسماني خود عمل كنند بر باطل‌اند؛ اما اسلام نه به طور مطلق حكم به بطلان يهوديت كرده و مي‌گويد «ليست اليهود علي شيء»، و نه به قول مطلق، مسيحيت را بر باطل دانسته و مي‌گويد «ليست النصاري علي شيء»، بلكه مي‌گويد: يهودي بدون عمل به تورات اصيل و غيرمحرّف، بر باطل و با عمل به آن بر حق است، زيرا توراتِ اصيل و غير محرّف حق است؛ و مسيحي بدون عمل به انجيل اصيل و غيرمحرّف، بر باطل و با عمل به آن بر حق است.
راز اينكه قرآن كريم يهوديان و مسيحيان را در صورت اِحياي تورات و انجيل و عمل به آن بر حق مي‌داند، اين است كه اگر كسي تورات و انجيل اصيل و غيرمحرّف را اِحيا كرد قهراً اسلام را مي‌پذيرد، زيرا اوصاف و ويژگي‌هاي پيامبر گرامي اسلام صلّي الله عليه وآله وسلّم و نيز مؤمنان به وي به وضوح در عهدين آمده است.[1]
در عصر حاضر نیز، مانند آن دوران، برخی افراد یا گروه‌ها با ابزارهای رسانه‌ای، فشار زیادی بر جوانان و قشر مختلف جامعه وارد می‌کنند تا از هویت دینی‌شان دست بکشند و به سبک زندگی غربی و مادی تن دهند.
آنها دائما این سخن باطل را نشر داده و می‌گویند:
اگر به سبک زندگی غربی باشی، پیشرفت می‌کنی.
اگر سکولار و بی‌دین باشی، عاقل و مدرن هستی.
اگر مطابق فرهنگ اروپایی یا آمریکایی فکر نکنی، عقب‌مانده‌ای!
پاسخ قرآن: نه یهودی بودن، نه نصرانی بودن، و نه نسخه‌های امروزی‌شان ملاک هدایت نیست؛ ملاک، تسلیم بودن در برابر حق و حرکت در مسیر ابراهیمِ موحد است.
[1] . تفسیر تسنیم، ج۷،صص۱۹۴و ۲۰۰.
مؤسسه نورالیقین
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
بدون دیدگاه