أَمْ تُرِيدُونَ أَنْ تَسْأَلُوا رَسُولَكُمْ كَمَا سُئِلَ مُوسَى مِنْ قَبْلُ وَمَنْ يَتَبَدَّلِ الْكُفْرَ بِالْإِيمَانِ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَ السَّبِيلِ
آيا ميخواهيد از پيامبر خود همان تقاضاهاي (نامعقول) بكنيد، كه پيش از اين از موسي كردند (و با اين بهانه جوئيها سر از ايمان باز زنيد) كسي كه كفر را با ايمان مبادله كند (و آن را بجاي ايمان بپذيرداز راه مستقيم (عقل و فطرت) گمراه شده است.
- تفسیر و مفاهیم
- اعراب و موضوع آیات
- نکات تجویدی
موضوع: درخواستهای نابجا
سوالات عنادآمیز و درخواستهای نامعقول چه عواقبی را برای انسان رقم میزند؟
واقعیت این است که پیامبران برای اثبات ادعای خود و این که خداوند آنها را فرستاده است، به فرمان و اجازه خدا و به اندازه فهم و شعور مردم زمانشان، اموری را به مردم نشان می‌دادند که آنها از انجام آن عاجز بودند و بدین دلیل، آن امور، معجزه نامیده شده است. این آیه مخالفان پیامبر اسلام صلی الله علیه و اله و سلم را سرزنش و توبیخ می‌کند که تقاضاهای بی‌مورد مطرح نکنند؛ وگرنه مانند قوم موسی علیه السلام گرفتار عذاب الهی خواهند شد. اصولاً معجزه برای اثبات نبوت انبیا بود؛ نه برای این که پیامبران هر آنچه که افراد بر اساس هوای نفسشان تقاضا می‌کردند، بیاورند و دامنه رسالت الهی آنان به تماشاخانه و مجلس بازی مردم تبدیل شود.[1]
خداوند مسلمانان را هم به خاطر برخی درخواستهای بیجا سرزنش می‌کند، درخواست باید عملی باشد؛ زیرا توقعات و درخواستهای نابجا زمینه ساز کفر است «و‌من یتبدل الکفر بالایمان فقد ضل سواءالسبیل»
یهود تقاضاهای نابجا داشتند، از جمله درخواست دیدن خدا یا می‌گفتند ما کنار می‌نشینیم تا خداوند خودش سرزمین ما را نجات دهد…
انسان حق دارد سوال بپرسد ولی باید ادب و احترام در درخواست رعایت شود و به شکل اعتراضات بیجا مطرح نشود
گاهی مردم در اعتراض به مشکلات جامعه، به علما و بزرگان دینی و به دین و قانون توهین می‌کنند درحالی‌که احترام مومن، احترام اهل علم، احترام سالمندان و … واجب است .
در برابر کارهایی که براساس حکمت و مصلحت خداوند است نباید اعتراض کرد ولی جهت رفع ابهام می‌توان سوال پرسید (اگر جنبه مخالفت با اراده الهی نداشته باشد)
زمانی‌که خداوند اراده کرد آدم را خلق کند برای احترام به ملائکه آنها را در جریان این امر گذاشت، ملائکه در برابر خدا سجده کردند ولی ابهامی در ذهن شان ایجاد شد؛ دلیل خلقت آدم چیست؟ اگر برای عبادت است که ما هزاران سال است خدا را عبادت و اطاعت می‌کنیم… ولی اعتراض بیجا نکردند بلکه محترمانه سوالشان را مطرح کردند و خداوند هم برای آنها کاملا توضیح داد.
ما هم باید روز به روز علم‌مان را افزایش دهیم تا بتوانیم محکم و مستدل به ابهامات و سوالات اطرافیان پاسخ دهیم که مبادا برای رسیدن به پاسخ به سراغ افراد مغرض و بی‌دین روند و منحرف شوند.
[1] . اقتباس از اطیب البیان
مؤسسه نورالیقین
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
بدون دیدگاه