عالم صَدَف است و فاطمه گوهرِ اوست گیتی عَرَض است و این گُهَر جوهر اوست

استاد آل مرتضی در کلاس تفسیر تخصصی روز دوشنبه مورخ ۶/ ۹/ ۱۴۰۲ضمن عرض تسلیت به مناسبت شهادت بانوی دو عالم حضرت زهرا سلام الله علیها در شرح آیه ۶۲ سوره مبارکه نساء «فَكَيْفَ إِذٰا أَصٰابَتْهُمْ مُصِيبَةٌ بِمٰا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ ثُمَّ جٰاؤُكَ يَحْلِفُونَ بِاللّٰهِ إِنْ أَرَدْنٰا إِلاّٰ إِحْسٰاناً وَ تَوْفِيقاً» با اشاره به ۲ آیه قبل که درباره تبری و تولی صحبت می کند، فرمودند:
خداوند متعال در آیه ۶۰ به تبری از دشمنان امر فرمودند: «يُريدونَ اَن يَتَحاكَموا اِلَی الطّاغوتِ و قَد اُمِروا اَن يَكفُروا بِهِ …» و در آیه ۶۱ به تولی امر می فرمایند: «تَعالَوا اِلي ما اَنزَلَ اللهُ واِلَي الرَّسولِ» و سپس از منافقانی سخن می گویند كه به جای رجوع به پيامبر اكرم صلی الله عليه و آله و سلم نزد طاغوت می رفتند و اکنون در آیه 62 بيان می شود که منافقان وقتی بر اثر اعراض از پيامبر و رجوع به طاغوت به مصيبتی گرفتار شوند، سراسيمه به حضور پيامبر می آيند «فَكَيْفَ إِذٰا أَصٰابَتْهُمْ مُصِيبَةٌ بِمٰا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ ثُمَّ جٰاؤُكَ…» و كار ناپسند گذشته خود را توجيه می كنند و از پیامبر درخواست کمک می کنند.

وقتی پیامبر از آنها سوال می کند که برای چه این گناهان و اعمال منافقانه را مرتکب شدند، می گویند: علت این اعمالشان چیزی جز خيرخواهی و صلاح و موافقت نبوده و برای رعايت ادب محضر پيامبرصلي الله عليه و آله و سلم يا برای احسان به طرفين منازعه بوده است(اِن اَرَدنا اِلاّاِحسناً وتَوفيقا ).

همانگونه که بعد از سقیفه، وقتی در گرفتاریها و مصیبتهایشان حضرت علی علیه السلام را به یاری طلبیدند. امیرمومنان از آن دو نفر پرسید که چرا خلافت را غصب کردند؟ چرا فدک را غصب کردند و چرا حضرت زهرا سلام الله علیها را آزار دادند و مرتکب چنین خطاهای بزرگی شدند؟ گفتند: می خواستیم جلوی تفرقه در امت را بگیریم. و این توجیهی همانند توجیه منافقان بود.


همچون یهودیانی که به سخنان حضرت موسی علیه السلام عمل نمی کردند ولی هرگاه دچار مصائب و سختی های می شدند فورا به سراغ حضرت موسی می رفتند و از او می خواستند برای رفع گرفتاریشان دعا کند!
ولَمَّا وَقَعَ عَلَيْهِمُ الرِّجْزُ قَالُوا يَا مُوسَى ادْعُ لَنَا رَبَّكَ بِمَا عَهِدَ عِنْدَكَ لَئِنْ كَشَفْتَ عَنَّا الرِّجْزَ لَنُؤْمِنَنَّ لَكَ … .

قاعده جری و تطبیق:

البته تصور نکنیم که فقط منافقان و قوم موسی یا اهل سقیفه بودند که چنین ظلمی در حق پیامبر و اهل بیت روا داشتند و فقط در مصیبتها به سراغ آنها می رفتند
اگر در اعمال و رفتارمان دقت کنیم ما هم همین الان متاسفانه غالبا چنین ظلمی در حق اهل بیت علیهم‌السلام انجام می دهیم و فقط در مصیبتها و گرفتاریها دست به دامن اهل بیت علیهم‌السلام می شویم و از آنها برای خواسته های خودمان کمک می خواهیم.
به جای کسب معارف اهلبیت علیهم السلام و معرفی و شناساندن آنها به دیگران، فقط به فکر مشکلات خودمان هستیم.
آقا امام رضا علیه‌السلام فرمودند: «رَحِمَ اَللَّهُ عَبْداً أَحْيَا أَمْرَنَا قُلْتُ كَيْفَ يُحْيِي أَمْرَكُمْ قَالَ يَتَعَلَّمُ عُلُومَنَا وَ يُعَلِّمُهَا اَلنَّاسَ فَإِنَّ اَلنَّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحَاسِنَ كَلاَمِنَا لاَتَّبَعُونَا اَلْحَدِيثَ»
اگر سخن و معارف اهل بیت علیهم‌السلام را درست بفهمیم و به مردم آموزش دهیم مردم عاشق و شیفته اهل بیت علیهم‌السلام خواهند شد.

مدیریت هیئت صاحب الزمان عج در ادامه به مناسبت شهادت حضرت زهرا س، با بیان یک سوال فرمودند: آیا وظیفه ما در این ایام، فقط برگزاری مجالس عزاداری و اقامه عزا است؟


قطعا برگزاری مجالس روضه و اقامه عزا امری بسیار پسندیده است اما وظیفه مهمتر و اصلی ما کسب معرفت است و هدف از برپایی مجالس عزاداری، معرفت افزایی نسبت به اهل بیت ع است.
ایشان در ادامه با بیان برخی از صفات آن حضرت
از جمله:
سیِّدَةُ نِسَاءِ الْعَالَمِینَ
حوراء الانسیة
بضعة منی
فاطمة الزهراء البتول

فرمودند: مطلب مهم اینکه ما باید در این صفات دقت کنیم و در عمل، آنها را در خودمان بوجود بیاوریم و برجسته کنیم و از این طریق به آن حضرت نزدیک شویم.
ایشان در شرح صفت بتول فرمودند:
بتول یعنی کسی که از دنیا منقطع گشته و به خدای تعالی روی آورده است.
آیا من می توانم برای چند لحظه‌ صفت بتول را در وجود خودم حاصل کنم و حداقل یک رکعت از نمازم را با انقطاع کامل بخوانم تا بتواند این نماز معراج من باشد.

بنابراین تولی اهل بیت ع فقط به معنای دوست داشتن آنها نیست بلکه باید تلاش کنیم با عمل، خودمان را به حضرات معصومین ع بویژه حضرت زهرا س نزدیک کنیم إن شاءالله.

سرکار خانم حسینی آل مرتضی در ادامه در اثبات برتری حضرت زهرا سلام الله علیها بر حضرت مریم علیهاالسلام فرمودند:

بانویی که در قرآن کریم به نام خاص او تصریح شده است و با کمال تجلیل از وی سخن به میان آمده است ،حضرت مریم (ع) است :
وَ إِذْ قالَتِ الْمَلائِکَةُ یا مَرْیَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاکِ وَ طَهَّرَکِ وَ اصْطَفاکِ عَلى‏ نِساءِ الْعالَمینَ؛ و [یاد کن‏] هنگامى را که فرشتگان گفتند: «اى مریم، خداوند تو را برگزیده و پاک ساخته و تو را بر زنان جهان برترى داده است.»

مفسران درباره اصطفاکم ۲ نظر ارائه داده‌اند:


نظر اول: منظور از «اصطفی»، برگزیده بودن و اصطفای حضرت مریم بر زنان زمان خودش است(سرور زنان زمان خودش).

نظر دوم (علامه طباطبایی): آیه اطلاق دارد و هیچ قیدی ندارد؛ یعنی نه تنها تو صفوه و برجسته ای، بلکه بر همه زنان عالم برتری، و چون کلمه(عَلى‏ نِساءِ الْعالَمینَ) مطلق است نمی توان گفت که مریم (ع) نسبت به زنان عصر خود مصطفی و برجسته بود.


البته اطلاق آیه آن است که نسبت به همه زنان جهان برجستگی دارد، لیکن درزمینه خاص، یعنی از این جهت، در بین زنان عالم مورد اصطفای خاص است که بتواند بدون داشتن همسر مادر شود.
«وَجَعَلْنَاهَا وَابْنَهَا آيَةً لِلْعَالَمِينَ؛ و او و فرزندش [مسیح‌] را نشانه بزرگی برای جهانیان قرار دادیم!»

بنابراین به نظر علامه طباطبایی، این آیه قید زمانی ندارد ولی قید موضوعی دارد؛ پس حضرت مریم در این خصیصه منحصر به فردش(داشتن فرزند بدون پدر)، همتایی ندارد.

ولی حضرت زهرا سلام الله علیها اصلا همتایی ندارد؛ زیرا رسول گرامی اسلام که در مقام «إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحَىٰ؛ آنچه می‌گوید چیزی جز وحی که بر او نازل شده نیست!» است درباره حضرت زهرا سلام الله علیها می فرماید: «ابْنَتِی فَاطِمَةُ سَیدَةُ نِسَاءِ الْعَالَمِین»

اگر حضرت مریم یک‌ خصیصه منحصر به فرد دارد ولی حضرت زهرا سلام الله علیها چندین خصیصه منحصر به فرد دارد:

  • بضعة منی
  • الحوراء الانسیه
  • صدیقه کبری
    و بسیاری از القاب و صفات برجسته که خاص حضرت زهرا سلام الله علیها است و در کلام معصومین آمده اس


موسسه نورالیقین
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *