تولید گفتار نقش ثانویه اندام های گفتار است، این اندام ها در درجه اول نقش های جویدن، بلعیدن ، تنفس و مانند آن را بر عهده دارند. شش ها، نای، حنجره و حفره های بالاتر از آن هر یک اندام های گفتار را تشکیل می دهند بدین ترتیب می توان اندام های گفتار را از دیدگاه پژوهشگران مختلف بررسی کرد.
موسوی بلده(1392): عمل گفتار با همکاری اندامهایی از بدن صورت می گیرد که به آنها اندامهای گفتاری گفته می شود.
⦁ 1.اندامهای دم و بازدم
(عضله دیافراگم،دنده های قفسه سینه ، عضلات بین دنده ای، ریه ها، نای)
- حنجره و طنابهای صوتی درون حنجره
- حفره حلق
- حفره دهان (زبان اصلی ،زبان کوچک،دندان ها،لثه ها،سقف دهان )
- آرواره ها(فضای بینی )
- لب ها
- حفره خیشوم(فضای بینی )
حق شناس(1371) و مدرسی(1394) اندامهای گفتاری را به سه دسته تقسیم نموده اند.
الف . اندامهای تنفسی
ب . حنجره
ج . مجرای گفتار که خود شامل حفره حلق، حفره بینی و حفره دهان می شود.
به همین منظور قبل از پرداختن به هریک ازآنها خلاصه ای از مکانیسم تولید گفتار را به صورت یک مجموعه کلی بیان می کنیم.
چهار جزء اصلی مکانیسم گفتار:
⦁ فرایند جریان هوا: شامل هوای بازدم ( جریان هوای ششی برونسو ) است که انرژی لازم برای گفتار را تولید می کند.
⦁ فرایند تولید گفتار(فراگویی): حرکات زبان و لب ها که با سقف دهان و حلق تماس می یابند، بخشی از فرایند تولید گفتار هستند( شکل قرار گرفتن اندام گفتار در دهان باعث می شود جریان هوا به شکل های مختلف دربیاید).
⦁ فرایند واکسازی: به حرکت و حالت تارهای صوتی ( دو حالت واکدار و بی واک) اشاره می کند.
⦁ فرایند دهانی-خیشومی: جریان هوا یا از دهان یا از بینی خارج می شود بستگی به این دارد که نرم کام افتاده و یا افراشته باشد.
در اکثر مواقعی که صحبت می کنیم، نرمکام بالا برده می شودتا یک انسداد نرمکامی ایجاد شود. وقتی نرمکام پایین می آید،انسدادی در دهان صورت می گیرد که ماحصل آن تولید صوتی است که آن را همخوان خیشومی می گوییم.
بالا بردن یا پایین آوردن نرمکام، کنترل کننده فرایند دهانی- خیشومی است، یعنی عامل تمایز دهنده بین اصوات دهانی و خیشومی
بدون دیدگاه